czasownik posiłkowy HABER
Co to jest czasownik posiłkowy?
Czasownik posiłkowy jest częścią mowy, która ma właściwości składniowe i morfologiczne czasowników danego języka, jednak w przeciwieństwie do nich zazwyczaj nie ma żadnego znaczenia własnego. Przejmuje głównie funkcje gramatyczne, służące najczęściej do tworzenia czasów złożonych.
Zajmiemy się więc w niniejszym dziale krótkim omówieniem głównego czasownika posiłkowego HABER, który służy do budowania czasów złożonych, co nie znaczy jednak, że w języku hiszpańskim nie występują inne czasowniki posiłkowe. Nic bardziej mylnego. Należą do nich m.in. takie czasowniki jak: TENER QUE, DEBER, PODER, SEGUIR, VENIR, ESTAR, etc., a ich funkcja sprowadza się do budowania tzw. PERYFRAZ WERBALNYCH, czyli konstrukcji, które składają się najczęściej z dwóch różnych form czasownikowych, których łączne znaczenie jest nieco inne niż znaczenie każdego z tych czasowników z osobna.
Czasownik posiłkowy HABER
Czasownik posiłkowy HABER ma dość prostą etymologię. Stanowi zapożyczenie łacińskiego słowa HABERE (mieć), które niegdyś w języku hiszpańskim również miało swoje (identyczne) znaczenie autonomiczne, jednak jego rolę przejął współczesny czasownik TENER. Warto zauważyć, iż łaciński czasownik HABERE występuje także w zmodyfikowanej postaci w języku angielskim (HAVE), włoskim (AVERE) oraz francuskim (AVOIR). Wszystkie te formy niegdysiejszego wyrazu łacińskiego znaczą w wyżej wymienionych językach tyle co „mieć” oraz stanowią czasownik posiłkowy do budowania czasów złożonych.
Znając np. język angielski, możemy sobie łatwo wyobrazić, czym jest hiszpański czasownik HABER oraz jakie będzie pełnił funkcje.
Oto jego odmiana w czasie teraźniejszym trybu oznajmującego PRESENTE DE INDICATIVO:
HABER
he
has
ha
hemos
habéis
han
Oto przykład czasu przeszłego złożonego bliskiego PRETÉRITO PERFECTO DE INDICATIVO z czasownikiem posiłkowym o niegdysiejszym znaczeniu „mieć”. Zwróćmy uwagę na to, jak logiczna jest to konstrukcja, gdy tłumaczymy ją dosłownie. Jej pierwszą część stanowi czasownik posiłkowy, zaś drugą forma wyrazowa zwana PARTICIPIO PASADO czyli w polskim przekładzie – imiesłów przymiotnikowy bierny (przeszły).
Hoy me he comprado unos pantalones nuevos.
(Dziś kupiłem sobie nowe spodnie.)
[Dosł. Dziś mam kupione nowe spodnie.]
Inne czasowniki posiłkowe
Istnieją również inne czasowniki posiłkowe. Nie służą one jednak do budowy czasów złożonych. Ich analiza pojawi się za jakiś czas na stronie.